Zapora
Postrzępione i bardzo urozmaicone wybrzeże Jeziora Rożnowskiego prowadzi nas dalej, częstując pięknymi widokami i urozmaiconą rzeźbą terenu (wąskie jezdnie, na przemian do góry i w dół) na południe -do Rożnowa. Ta miejscowość o średniowiecznym rodowodzie dała nazwę zbudowanemu tu jeszcze w okresie przedwojennym – zbiornikowi wodnemu. Wielka powódź z roku 1934 spowodowała rozpoczęcie prac projektowych nad zaporą wraz z elektrownią wodną. W najwęższym miejscu między Łaziskami a Ostrą Górą Dunajec został przegrodzony. Powstałe w latach 1937-43 sztuczne jezioro ma długość 20 km, i 1-2 km szerokości. Elektrownia wodna ma 4 turbiny o mocy 50 MW każda. Wysokość zapory to 31m, długość 500m. Wyrównawczy zbiornik powstał w Czchowie w roku 1949.
na fot. zatoka bartkowska
Rożnów
Pobudowany w miejscu dzisiejszej Małpiej Wyspy, bo przed laty było to wzgórze nad Dunajcem, najpierw powstał w wieku XIII obronny gródek Gryfitów. Z czasem stał się własnością Rożenów, którzy wybudowali tam zamek. Od ich nazwiska miejscowość otrzymała nazwę. Z czasem stał się własnością Zawiszy Czarnego, a później, drogą dziedziczenia -Tarnowskich. Ślady dawnego zamku są wręcz trudne do odszukania, natomiast do dziś zachowały się fragmenty renesansowej twierdzy, którą zaczął budować w połowie XVI wieku Jan Amor Tarnowski, wnuk Zawiszy Czarnego. Zgodnie z ówczesnym założeniami był to projekt palazzo in forteza. Ciekawy jest zachowany beluard – bastion obronny o rzucie pięcioboku. Zachowała się także brama wjazdowa.
W 1745 roku ziemie te kupili Stadniccy. Pobudowany przez nich dwór jest obecnie własnością prywatną. Malowniczo położony na skarpie kościół pobudowano według przekazów w miejscu, gdzie niegdyś zatrzymał się w drodze misyjnej do Prus św. Wojciech.
Bartkowa-Posadowa, Architektura drewniana, poezja
Do Bartkowej – Posadowej już niedaleko. Miejscowość wzięła nazwę od nazwisk dwu dawnych właścicieli – właśnie Bartkowskich i Posadowskich. Warto nieco oddalić się od przybrzeżnych miejscowości, by zwiedzić dwa ciekawe kościoły. W Podolu zachowała się budowla drewniana, późnogotycka z malowanymi wewnątrz scenami z życia św. Stanisława z I połowy XVI wieku. W sąsiedniej Przydonicy – obraz Matki Boskiej obleczonej w słońce. Podobno podarował go parafii Jan III Sobieski. Czasami określa się go jako Bożą Matkę w ogrodzie różanym. Pochodzi z I połowy XVII wieku.
A takie strofy Madonnie z Przydonicy (fragmenty) poświęcił Jerzy Harasymowicz:(…)Tak tak, Tyś samiutka/ i daleka droga/ do Kobyle – Gródka/tak tu/ ciemności leśne/ i właściwie nie/tak świetnie/ chociaż w gronostaju/ tu sieką nóżki/mrozu rózgi/słów kramarzu/w dalekim lesie stoję/ w komforcie ciała drewnianym/ i bluszczem zarastam/ i listowiem niewiary/ która mam ruchy łasicy/ Madonna z Przydonicy (…)
Z notatek końcowych
Kilka informacji dodatkowych:
Kościółki zostały również ujęte na Szlaku Architektury Drewnianej.
Bartkowa-Posadowa to miejscowość letniskowa, na której terenie znajdują się liczne punkty widokowe. Istnieją tutaj dwa ośrodki wypoczynkowe, miejsce rekreacji, możliwość uprawiania aktywności związanych w wodą.
